Wojewoda: uchwała „śmieci za wodę” w Gorzowie narusza prawo

fot. Anna Kluwak

Od kąpieli do śmieci – nowy system miał „uszczelnić” opłaty

Podczas Sesji Rady Miasta Gorzowa, która odbyła się w czwartek 5 czerwca radni przyjęli uchwałę wprowadzającą od 1 stycznia 2026 roku nowy sposób naliczania opłat za wywóz odpadów.

Dla mieszkańców domków jednorodzinnych stawka miała pozostać na poziomie 38 zł za osobę, ale mieszkańcy bloków mieli płacić 12 zł za każdy metr sześcienny zużytej wody.

Prezydent Jacek Wójcicki tłumaczył to koniecznością „uszczelnienia systemu”, bo – według wyliczeń magistratu – nawet 18 tysięcy osób miało unikać wpisania do rejestru opłat, choć wytwarza odpady.

PiS od początku alarmował: „Będzie drożej, a nie taniej”

Podczas głosowania, radni PiS byli przeciwko nowym zasadom. - Zakładam, że jeśli system będzie szczelny, to te stawki powinny spadać. A one zakładają pokrycie strat wynikających z osób uchylających się od opłat. Czyli zamiast taniej, będzie nadal drogo - mówił radny Roman Sondej.

Radni ostrzegali, że ucierpią rodziny wielodzietne, seniorzy i osoby z niepełnosprawnościami, które zużywają więcej wody np. ze względu na konieczność codziennych kąpieli czy rehabilitację. W uchwale nie przewidziano żadnych ulg dla takich osób.

Wojewoda: są istotne naruszenia prawa

Klub radnych Prawa i Sprawiedliwości uważał, że uchwała może naruszać przepisy prawa oraz niesprawiedliwie traktuje mieszkańców. Dlatego 12 czerwca skarga radnych trafiła na biurko wojewody lubuskiego. Teraz Lubuski Urząd Wojewódzki potwierdził zastrzeżenia.

- W uchwałach stwierdzono naruszenia o różnym charakterze, w tym także istotnie naruszające prawo. Mając na uwadze okoliczności, tj. że upłynął termin na wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego, a wejście w życie uchwał nastąpi dopiero 1 stycznia 2026 r., organ nadzoru rozważa, jakie dalsze działania (…) będą najbardziej adekwatne – umożliwienie Radzie Miasta dokonania poprawy we własnym zakresie lub skierowanie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - komentuje Paweł Witt, dyrektor wydziału nadzoru i kontroli LUW w Gorzowie.

Rafalski: „Uchwała trafia do kosza… na śmieci”

Radny PiS Tomasz Rafalski nie kryje satysfakcji z decyzji wojewody. - Uchwała Rady Miasta Gorzowa Wielkopolskiego „śmieci za wodę” Koalicji Antyobywatelskiej i Prezydenta Wójcickiego trafia do kosza… na śmieci. Rozstrzygnięcie Wojewody Lubuskiego wykazało poważne naruszenie prawa! - komentuje Tomasz Rafalski, radny Prawa i Sprawiedliwości.

Co dalej z opłatami za śmieci dla mieszkańców Gorzowa?

Wojewoda zdecyduje w najbliższym czasie, czy sprawa trafi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, czy da Radzie Miasta szansę na poprawki we własnym zakresie.

Na razie obowiązują dotychczasowe zasady opłat. Nowe przepisy miały wejść w życie dopiero za niespełna pięć miesięcy. Jeśli jednak miasto nie wprowadzi zmian zgodnych z prawem, cały system „śmieci za wodę” może zostać wyrzucony do kosza - tym razem już nie w przenośni.

Co to oznacza dla mieszkańców Gorzowa?

Choć wojewoda stwierdził istotne naruszenia prawa, uchwała „śmieci za wodę” wciąż jest ważna. Wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, jeśli wcześniej Rada Miasta jej nie zmieni lub sąd jej nie uchyli.

Jeśli sprawa trafi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, postępowanie może trwać miesiącami, a nawet latami. Samo wniesienie skargi nie zatrzymuje automatycznie uchwały. Oznacza to, że mieszkańcy mogą zacząć płacić za śmieci według zużycia wody od nowego roku, nawet jeśli proces sądowy będzie trwał.

Wyjątek byłby tylko wtedy, gdyby sąd zdecydował o wstrzymaniu wykonania uchwały – ale takie decyzje zapadają rzadko.

Stanowisko Urzędu Miasta Gorzowa

Poniżej publikujemy pełną treść komunikatu Urzędu Miasta Gorzowa w sprawie uchwał dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi.

W odpowiedzi na pojawiające się w przestrzeni publicznej nieścisłości oraz błędne interpretacje dotyczące tzw. pakietu „uchwał śmieciowych”, uprzejmie przedstawiamy wyjaśnienie faktycznego i prawnego stanu rzeczy.

W czerwcu 2025 roku Rada Miasta Gorzowa Wielkopolskiego przyjęła pięć powiązanych uchwał, które wspólnie regulują nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie miasta. Uchwały te dotyczą m.in. metody naliczania opłat za odbiór odpadów, terminów płatności, zasad świadczenia usług oraz regulaminu utrzymania czystości.

Z całą stanowczością należy podkreślić, że doniesienia medialne sugerujące nielegalność uchwał, a także komentarze niektórych radnych miejskich, wprowadzają mieszkańców w błąd i nie mają potwierdzenia w faktach ani w aktualnym stanie prawnym.

Wbrew tym twierdzeniom, uchwała Rady Miasta Gorzowa Wielkopolskiego nr XIX/324/2025 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki tej opłaty nazywana potocznie „śmieci za wodę” została zatwierdzona przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze. W opinii z dnia 16 lipca 2025 r. Kolegium RIO jednoznacznie stwierdziło, że uchwała ta jest zgodna z prawem i nie narusza przepisów Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Pozostałe uchwały – w tym regulamin czystości oraz uchwała dotycząca organizacji systemu – są obecnie przedmiotem analizy przez Lubuski Urząd Wojewódzki. Do chwili obecnej wojewoda nie wydał rozstrzygnięcia nadzorczego, a jedynie zapowiedział dalsze działania sprawdzające.

Dodatkowo należy wskazać, że dwie z trzech weryfikowanych uchwał, które budzą wątpliwości wojewody – w tym regulamin czystości – w dużej mierze powielają rozwiązania już wcześniej obowiązujące na terenie miasta. Zmiany mają w większości charakter porządkowy i nie wprowadzają istotnych odchyleń od dotychczasowego systemu, co dodatkowo wzmacnia ich legalność i spójność z obowiązującym prawem.

Mieszkańcy Gorzowa nie powinni być wprowadzani w błąd przez opinie oderwane od faktów i prawnej rzeczywistości. Twierdzenia o rzekomej „nielegalności” systemu „śmieci za wodę” są obecnie bezpodstawne i nie znajdują potwierdzenia ani w decyzjach nadzorczych wojewody, ani w ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej.

Wiesław Ciepiela, rzecznik prasowy Urzędu Miasta Gorzowa