Budynek powojskowy przy ul. Myśliborskiej (fot. Bartosz Zakrzewski)
Śladów stacjonowania wojsk w Gorzowie jest coraz mniej. Budynki po koszarach służą teraz głownie studentom. Pamięć o gorzowskich jednostkach powoli się zaciera. Tymczasem wojsko regularnie stacjonowało w mieście od końca XVII wieku.
Historia wojskowości w mieście sięga odległych czasów. Pierwszy raz miasto nad Wartą stało się siedzibą wojska w 1690 roku, kiedy osadzono tu oddział dragonów. W czasach napoleońskich utworzono w Landsbergu regiment piechoty. W 1849 roku do miasta przybyli dragoni z 2 pułku ze Schwedt, których w 1866 roku zastąpił 10 Wschodniopruski Pułk Dragonów. W tym czasie stacjonował tu także 3 Batalion Fizylierów 2 Pułku Gwardii Przybocznej. Od 1872 roku znajdował się tu 3 Batalion 18 Pułku Artylerii Polowej. Gorzów był dla niego siedzibą do I wojny światowej, a artylerzyści mieszkali w koszarach przy obecnej ul. Mieszka I. Teraz ma tam siedzibę sąd. Po zakończeniu wojny, na mocy traktatu wersalskiego wojsko zniknęło z miasta na 15 lat. Przejęcie władzy przez Hitlera i militaryzacja kraju spowodowały, że we wrześniu 1935 roku do Landsberga wkracza 1 Batalion 50 Pułku Piechoty. W tych latach następuje także rozbudowa koszar. Nowe budynki powstają przy obecnych ulicach Chopina i Myśliborskiej. W 1939 roku stacjonujący tam żołnierze Wermachtu maszerują na Polskę.
W 1945 roku rozpoczyna się polska część dziejów garnizonowego Gorzowa. 15 września 1945 roku do miasta przybywa grupa oficerów i podoficerów ze Skierniewic i Bydgoszczy. Ich zadaniem jest utworzenie Rejonowej Komendy Uzupełnień. Pierwszą jednostką Wojska Polskiego, która osiada na lata w Gorzowie jest 4 Brygada Inżynieryjno-Saperska, która została sformowana we wrześniu 1944 roku w okolicach Lubartowa i stanowiła część II Armii Wojska Polskiego. Saperzy do Gorzowa przybyli w kwietniu 1947 roku. W 1966 roku pułk przeformowano w 4 Łuzycką Brygadę Saperów. 17 lipca 1996 roku brygada otrzymała nazwę Nadwarciańska. Jednostka została rozformowana 31 grudnia 1999 roku.
W 1950 roku Gorzów stał się miejscem pobytu dla żołnierzy 12 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty. Jednostka została sformowana w czerwcu 1944 roku. Jej żołnierze uczestniczą w walkach m.in. na Wale Pomorskim i o twierdzę Kołobrzeg. 1962 roku pułk otrzymał nazwę Zmechanizowany, a na uzbrojeniu pojawiły się transportery Skot i czołgi. W 1996 roku jednostka zostaje przeformowana w 4 Brygadę Zmechanizowaną. 11 listopada tego roku w trakcie uroczystości na Placu Grunwaldzkim brygadzie nadano nazwę Gorzowska. Niecałe dwa lata później 4 Gorzowska Brygada Zmechanizowana przestaje istnieć.
(11).png)
