Rzeczywistość polskiej poligrafii w dobie cyfryzacji

Nowoczesny marketing mix nie rezygnuje z druku, lecz zmienia jego rolę. Masowe ulotki ustępują miejsca spersonalizowanym materiałom direct mail oraz ekskluzywnym katalogom produktowym. Polskie drukarnie, dysponujące jednym z najnowocześniejszych parków maszynowych w Europie, doskonale rozumieją tę zmianę paradygmatu.

Dylemat technologiczny przy wyborze metody

Decyzja między drukiem offsetowym a cyfrowym to najczęstszy problem, z jakim spotykają się działy marketingu i właściciele firm. Nie jest to już jednak walka jakościowa, gdyż nowoczesne maszyny cyfrowe (takie jak HP Indigo czy systemy oparte na tonerach polimerowych) oferują jakość zbliżoną, a czasem wręcz nieodróżnialną dla laika od tradycyjnego offsetu. Kluczem do wyboru jest ekonomia skali oraz czas realizacji.

Proces decyzyjny powinien opierać się na chłodnej kalkulacji kosztów stałych. W druku offsetowym mamy do czynienia z tzw. narządem. To koszt przygotowania blach CTP (Computer-to-Plate), ustawienia kałamarzy farbowych i spasowania kolorów na maszynie. Te koszty są stałe, niezależnie czy drukujemy 100 czy 100 000 arkuszy. Dlatego przy małych nakładach cena jednostkowa w offsecie jest zaporowa.

• Technologia cyfrowa eliminuje koszty przygotowalni - plik trafia z komputera bezpośrednio na maszynę, co pozwala na druk nawet jednej sztuki w rozsądnej cenie.
• Druk offsetowy staje się opłacalny zazwyczaj powyżej nakładu 500-1000 arkuszy formatu B1 lub odpowiednio więcej dla mniejszych formatów.
• Personalizacja danych (VDP) - jest możliwa wyłącznie w druku cyfrowym, co pozwala na dedykowanie każdego egzemplarza innemu odbiorcy.

Logistyka i lokalizacja partnera produkcyjnego

Wydawać by się mogło, że w dobie kurierów lokalizacja zakładu poligraficznego nie ma znaczenia. Praktyka pokazuje jednak co innego, zwłaszcza w przypadku projektów "na wczoraj" lub skomplikowanych produkcji wymagających akceptacji przy maszynie. Duże aglomeracje przyciągają najbardziej zaawansowane technologicznie podmioty. Profesjonalna drukarnia w Warszawie to często wybór podyktowany nie tylko bliskością central firm, ale przede wszystkim dostępem do szerokiego wachlarza podwykonawców usług introligatorskich, którzy w stolicy i okolicach tworzą gęstą sieć kooperacji.

Zdolność do szybkiej reakcji na błędy w plikach czy nagłe zmiany w projekcie jest znacznie wyższa, gdy logistyka nie zajmuje 24 godzin. W przypadku druków o wysokim priorytecie (np. materiały na konferencje, raporty roczne), możliwość osobistego odbioru lub dedykowanego transportu w obrębie jednego miasta bywa zbawienna.

Papier to nie tylko nośnik informacji

Dobór podłoża to sztuka sama w sobie. Wiele osób ogranicza się do wyboru między "kredą błyszczącą" a "matową", ewentualnie papierem offsetowym. To błąd. Rynek papierniczy oferuje podłoża ozdobne, barwione w masie, papiery ekologiczne z widocznymi wtrąceniami recyklingowymi czy też papiery o zwiększonym wolumenie (spulchnieniu).

Sztywność a gramatura – to dwa różne pojęcia, często mylone przez klientów. Papier o gramaturze 300g może być mniej sztywny niż spulchniony karton o gramaturze 240g. W przypadku opakowań czy wizytówek kluczowa jest właśnie sztywność i kierunek włókna. Zły dobór kierunku włókna w stosunku do bigowania spowoduje nieestetyczne pękanie papieru na zgięciach, niszcząc cały efekt wizualny, nawet przy najlepszym projekcie graficznym.

Znaczenie uszlachetnień w odbiorze marki

Postpress, czyli obróbka po druku, to etap, na którym produkt nabiera ostatecznego charakteru. Mamy tu do czynienia z całą gamą procesów, które mogą zmienić zwykłą kartkę papieru w małe dzieło sztuki użytkowej. Nie chodzi tu o bezmyślne foliowanie wszystkiego "na błysk".

1. Lakier UV wybiórczy - pozwala na podkreślenie konkretnych elementów graficznych, np. logotypu lub zdjęcia produktu, nadając im połysk i delikatną wypukłość na matowym tle.

2. Hot-stamping (tłoczenie folią na gorąco) - to technika wprowadzająca elementy metaliczne (złote, srebrne, holograficzne), kojarzące się z luksusem i prestiżem.

3. Tłoczenie suchy tłok (blindprint) - subtelne uwypuklenie lub wklęśnięcie elementu bez użycia farby czy folii, idealne dla minimalistycznych projektów.

Inwestycja w uszlachetnienia zwraca się poprzez zwiększoną retencję materiałów reklamowych. Odbiorca znacznie rzadziej wyrzuca do kosza elegancko uszlachetnioną broszurę niż zwykłą ulotkę.

Kluczowa rola przygotowalni i pliki produkcyjne

Nawet najlepsza maszyna drukarska Heidelberga czy Komori nie naprawi błędów popełnionych na etapie DTP (Desktop Publishing). To tutaj, w cieniu monitorów, zapada wyrok o jakości finalnego produktu. Najczęstszym grzechem jest wciąż dostarczanie plików w przestrzeni barwnej RGB, która jest natywna dla ekranów, ale niemożliwa do idealnego odwzorowania w druku CMYK.

Kolory "świecące" na monitorze po wydruku staną się wygaszone i brudne, jeśli nie zostaną odpowiednio skonwertowane z użyciem właściwych profili kolorystycznych (ICC). Drugim krytycznym elementem są spady drukarskie. Brak tych dodatkowych 2-3 milimetrów grafiki wychodzącej poza format netto skutkuje powstawaniem białych, nieestetycznych pasków na krawędziach po docięciu arkusza do formatu docelowego.

Świadomość tych technicznych niuansów pozwala na płynniejszą współpracę z drukarnią i unikanie kosztownych przestojów czy reklamacji. Poligrafia to gra zespołowa, w której grafik, technolog i drukarz muszą grać do jednej bramki. Każde ogniwo tego łańcucha, od wyboru surowca po precyzję gilotyny introligatorskiej, ma wpływ na to, jak ostatecznie Twój biznes zostanie odebrany przez klienta trzymającego w ręku Twój produkt.