Bezpieczeństwo finansowe w biznesie: jak uniknąć oszustw?

Polskie przedsiębiorstwa w niezadowalającej kondycji

Chociaż mogłoby się wydawać, że sytuacja polskich firm jest stosunkowo stabilna, to jak wskazują statystki dotyczące zadłużeń i restrukturyzacji przedsiębiorstw ich kondycja nie jest tak dobra jak może się wydawać. Tylko w I połowie 2024 r. ogłoszono 219 upadłości firm, co stanowi ponad połowę wyniku w tym zakresie w całym 2023 r. (408). Ważnym wskaźnikiem potwierdzającym problemy finansowe polskich biznesów jest również liczbę przeprowadzonych restrukturyzacji, których głównym powodem jest niewypłacalność. W pierwszym półroczu 2024 r. ogłoszono 2261 postępowań restrukturyzacyjnych.

Warto też pamiętać, że nieuregulowane zobowiązania finansowe jednej firmy mogą być początkiem problemów z wypłacalnością jej kontrahentów. Brak terminowych wpływów za świadczone usługi czy sprzedane produkty znacznie obciąża budżet każdego przedsiębiorstwa. A zadłużenia kontrahentów odciskają się bezpośrednio na jego płynności finansowej.

Ostrożność w biznesie popłaca

Co zatem warto zrobić, aby uniknąć negatywnych konsekwencji współpracy z nierzetelnymi kontrahentami? Przede wszystkim weryfikować ich autentyczność i wypłacalność. Jak sprawdzić czy firma istnieje? Najprostszym sposobem jest weryfikacja w rejestrze CEIDG. Samo imię i nazwisko czy NIP wystarczą, aby przekonać się czy taki podmiot rzeczywiście funkcjonuje. W przypadku spółek – np. prawa handlowego – warto też sprawdzić informacje zawarte w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), gdzie oprócz potwierdzenia istnienia danej spółki, dostępne są również informacje o osobach uprawnionych do jej reprezentowania czy o ewentualnych wszczętych wobec niej postępowaniach upadłościowych. To zbiór cennych informacji dla potencjalnego partnera biznesowego. Szczególnie jeśli okaże się, że rozmowy są prowadzone przez osobą nieuprawnioną do reprezentowania spółki, co przekłada się na nieważność zawartych umów.

Kontrahent (nie)wypłacalny

Oczywiście weryfikacja wiarygodności podmiotu gospodarczego nie daje stuprocentowej gwarancji, że współpraca z daną firmą nie będzie generować problemów finansowych. Aby jednak zminimalizować to ryzyko, warto też sprawdzić potencjalnego partnera pod kątem dotychczasowych zobowiązań. A to można zrobić za pośrednictwem biur informacji gospodarczych. KRD, BIK czy BIG InfoMonitor dają możliwość weryfikacji informacji o ewentualnych zadłużeniach potencjalnego partnera. I chociaż tego rodzaju raporty są wprawdzie płatne, to biorąc pod uwagę ewentualne straty, a nawet – w skrajnych przypadkach – możliwość utraty płynności finansowej własnego przedsiębiorstwa z winy niewypłacalnego kontrahenta, to koszt kilkudziesięciu złotych za raport to niewielki wydatek.

Skuteczne metody na biznesowych oszustów

Weryfikacja wiarygodności i wypłacalności potencjalnych kontrahentów to tylko część działań, które mogą pomóc w zdemaskowaniu oszusta przed nawiązaniem współpracy. Jednak nie zawsze pozytywne informacje finansowe będą szły w parze z terminową wypłacalnością partnera. Dlatego przedsiębiorcy realizujący kontrakty na spore kwoty powinni zadbać o dodatkowe zabezpieczenia swoich interesów. Prawidłowo sporządzona umowa, uwzględniająca też odpowiedzialność i konsekwencje w przypadku opóźnień w regulowaniu zobowiązań, podpisana przez uprawnione strony powinna być podstawą każdej współpracy biznesowej. Dodatkową formą zabezpieczenia mogą być zaliczki pobierane od kontrahentów jeszcze przed rozpoczęciem realizacji usługi. Wprawdzie te nie pozwolą uniknąć ewentualnych strat w przypadku nierzetelnego partnera biznesowego, jednak pokryją chociaż ich pewną część. Dobrą praktyką jest również rozliczanie partiami realizowanych usług czy sprzedawanych produktów, gdzie kolejna partia jest udostępniania kontrahentowi dopiero po rozliczeniu za poprzednią.

Nieuczciwy kontrahent – co dalej?

A co jeśli, mimo starań właściciela przedsiębiorstwa, wybrany kontrahent okaże się nierzetelny? W takich sytuacjach warto podjąć jak najszybciej odpowiednie działania. W przypadku braku terminowych rozliczeń warto wysłać ponaglenia. A jeśli te będą dalej bezskuteczne, jedyną drogą do odzyskania należności będzie podjęcie odpowiednich kroków prawnych. Trzeba jednak pamiętać, że w prawach sądowych kluczowe są dowody. Dlatego tak ważne jest też zawieranie pisemnych umów, w których jasno są określone warunki współpracy, jak też posiadanie dowodów ponagleń wysyłanych do kontrahenta. Dlatego też właściciele firm powinni pamiętać, że podstawą udanej współpracy z partnerami biznesowymi są odpowiednio sformalizowane jej warunki.

Materiał powstał w oparciu u KRD, „Zadłużeni „milionerzy” drenują mniejsze firmy”.