Czym jest fotografia?

Wystawa Polska Fotografia Konceptualna przyjechała do Gorzowa z berlińskiego Freies Museum, gdzie miała swoją premierę 9 września. Prezentacja ma charakter historyczny. Ekspozycja przywołuje odsłony bogatej i często podejmowanej na polskim gruncie refleksji artystycznej, która dotyczyła analizy medium. Kuratorem wystawy jest Marika Kuźmicz. Biorą w niej udział prace ponad 40 artystów

Wernisaż odbył się w sobotę o godzinie 17 w Galerii Sztuki Najnowszej i Galerii BWA Miejskiego Ośrodka Sztuki.

- Jest to wystawa, która była czymś niszowym w polskiej kulturze. Nigdy nie doczekała się takiego objawienia, jak teraz zobaczymy. Mianowicie, że systematycznie zostały dobrane osoby, które reprezentowały ten konceptualizm fotograficzny na przełomie sześćdziesiątych i siedemdziesiątych lat. Myślę, że to były bardzo trudne czasy. Znałem tych ludzi i wiedziałem, że była to sztuka bardzo niszowa. To była niezależność okupiona przemilczeniem przez krytykę. Nawet do tej pory starsi krytycy mówią, że polska współczesna sztuka zaczęła się w latach 80, co jest wielkim kłamstwem, czego dowodem będzie ta wystawa. Skonstruowanie tej wystawy trwało dość długo - powiedział do zgromadzonych gości na wstępie Romuald Kutera, kurator Galerii Sztuki Najnowszej.

Jak zaznacza Marika Kuźmicz, kurator wystawy, termin konceptualizm jest nieco problematyczny i nastręcza pewnych trudności. Z fotografią kojarzymy takie pojęcia, jak: światło, kadrowanie, ustalanie ostrości. Tutaj jest to zupełnie nieadekwatne: - W ogóle nie mamy do czynienia z czymś takim, czym była fotografia artystyczna. To kompletnie inny problem i kompletnie inna sytuacja. Mówiąc o konceptualizmie mówię zawsze, że był to ruch sztuki współczesnej, który rozpoczął się pod koniec lat pięćdziesiątych XX wieku, i który był refleksją artystów nad tym czym jest ich działalność, czym jest cała sztuka i czym jest dzieło sztuki.

Prace artystów zostały uszeregowane w kilku działach. To byli ludzie niezależni, niezwiązani ze środkami państwowymi. W związku z tym było im ciężej tworzyć. - To osoby, które praktycznie całkiem z obiegu sztuki wypadły. Wystawa to próba przedstawienia nurtu obiektywnie i po latach. Taka fotografia powstawała też w Czechach i Niemczech, ale niezwykle silna tendencja była właśnie w Polsce - mówi Kuźmicz.

Zebrane zostały tu tylko fotografie, ale konceptualiści pracowali również z tekstem i z filmami. Większa część tych prac to próba rozpoznania z czym ma do czynienia artysta pracując z danym medium. - Ta wystawa to zbiór pytań o to czym jest fotografia. Zbiór pytań zadanych przez samych artystów. Odpowiedzi, które się tu pojawiają odpowiadają na pytanie czym jest obraz fotograficzny. W obecnym świecie jesteśmy bombardowani obrazami i odbieramy go przede wszystkim za pośrednictwem zmysłu wzroku. Mamy pewne przyzwyczajenie by ufać fotografii. Ta wystawa jest też pytaniem co takiego jest w tym medium, że chcemy mu wierzyć, a nie uwierzymy np. namalowanemu obrazowi - dodaje kuratorka.

Gorzowianie będą mogli podziwiać zgromadzone w Miejskim Ośrodku Sztuki dzieła do 13 listopada.

Filip Praski