Wszystko co warto wiedzieć o tabernakulum

Tabernakulum – jak zmieniało się na przestrzeni wieków?

Wygląd tabernakulum ulegał pewnym zmianom na przestrzeni stuleci. O ile na początku produkowano je z drewna lub kamienia, wraz z biegiem czasu zaczęto wprowadzać pewne restrykcje – zaczęto wskazywać normy dotyczące jego budowy. Jednym z wymogów było wyłożenie topolowym drewnem wnętrza tabernakulum, a potem zalecono, żeby drzwiczki zostały zabezpieczone zamkiem lub sztabem. Dzięki temu zapewniono ochronę przed świętokradztwem. Kolejne zmiany przyniósł XI wiek, kiedy wierni mogli podziwiać tabernakulum w formie podobnej do tej obecnej, wykorzystującej estetyczne zdobienia oraz złocenie.

Co istotne, na przestrzeni lat zmieniono także umiejscowienie tabernakulum – stało się to po II Soborze Watykańskim. Wtedy też rozdzielono miejsce jego przechowywania i sprawowania Eucharystii. Zmiana ta miała sprawić, że tabernakulum będzie umieszczone w miejscu pozwalającym na całkowite oddanie się konwersacji z Bogiem, wyciszeniu się.

Tabernakulum obecnie – jak wygląda?

Tabernakulum jest obecnie zazwyczaj produkowane z mosiądzu lub z brązu, gdyż są to materiały trwałe i niepalne. Wyglądem przypomina ono skrzynkę bądź zamykaną na klucz szafkę. Jego zawartość jest zabezpieczana przed świętokradztwem – gwarantuje ono bezpieczeństwo przechowywanemu w nim Najświętszemu Sakramentowi. Tabernakulum jest bogato zdobione, a przy tym wyróżnia się podniosłym charakterem.

Co ważne, tabernakulum powinno być starannie wykonane – niezbędne jest przywiązanie uwagi do detali. Odkryj ręcznie wykonane tabernakula, stworzone przez mistrzów obróbki rzemieślniczej oraz metalu. Tabernakulum w HolyArt.pl zostały w całości w Hiszpanii i we Włoszech!

Wieczna lampka przy tabernakulum – czym ona jest?

Warto wspomnieć, że przy tabernakulum można ujrzeć tak zwaną wieczną lampkę. Wykorzystywana jest ona od XII wieku i informuje zgromadzonych w świątyni wiernych o miejscu przechowywania Najświętszego Sakramentu. Ponadto, stanowi ona przypomnienie o obecności Stwórcy i tym, że opiekuje się On ludźmi.

Symbolika tabernakulum

Wywodzące się z języka łacińskiego słowo tabernaculum oznacza chatę, baldachim, świątynię, mieszkanie lub namiot. Jest to nawiązanie do słów zawartych w prologu Ewangelii według Jana, które brzmią następująco: „A Słowo stało się Ciałem i zamieszkało między nami. Wyraz zamieszkało można dosłownie przetłumaczyć na rozbiło namiot”.

Wymienione powyżej znaczenia słowa posiadają wspólną cechę – odwołują się one do miejsca oferującego schronienie. Sugeruje to przy tym, że nazwa tabernakulum jest związana z pojawiającym się w Starym Testamencie Namiotem Spotkania, gdzie przechowywano Arkę Przymierza. Wierni pragnący doświadczyć spotkania z Bogiem wchodzili do niego. Nazewnictwo to zachowało się pomimo upływu czasu, nieustannie wyróżniając się wyjątkową symboliką.

Historia tabernakulum – od kiedy używają go chrześcijanie?

Chociaż życie wiernych jest skupione wokół Eucharystii, z tabernakulum nie korzystano od początków chrześcijaństwa. Wtedy Eucharystia była sprawowana w prywatnych domach – nawet po wybudowaniu pierwszych kościołów, wierni po Mszy Świętej zabierali ze sobą Najświętszy Sakrament w celu spożycia go w domowym zaciszu. Należy jednak zaznaczyć, że przechowywali je z dużym szacunkiem: w szkatułach lub puszkach, zwykle w sypialni, która była miejscem prywatnym i niedostępnym dla gości.

Kiedy zaczęto budować więcej kościołów, a wiarę chrześcijańską wyznawało więcej osób, zaczęto stopniowo zaprzestawać przechowywania Eucharystii w domu. Coraz częściej robiono to w kościołach od IV wieku – wykorzystywano do tego niewielkich rozmiarów rotundy przykryte kopułą, trzymane w specjalnym pomieszczeniu przy prezbiterium. Co ciekawe, często zawieszano na nim baldachim.

Tabernakulum wyróżnia się swą bogatą symboliką oraz historią. Jest to miejsce sakramentalnej obecności Zbawiciela, dlatego powinno być one otoczone szczególnym szacunkiem.