Zwrot nadpłaty składek na ubezpieczenie społeczne

Odpowiedź:

Po otrzymaniu kwoty nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracodawca zobowiązany jest zwrócić pracownikowi sfinansowaną przez niego część składek.

Uzasadnienie:

Od wynagrodzenia nauczyciela potrąca się należne składki i zaliczki na podatek dochodowy.

Składki na ubezpieczenia społeczne pracownika są współfinansowane ze środków pracodawcy i środków pracownika w zakresie i na zasadach określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z kolei z przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wynika, że składka na ubezpieczenie zdrowotne pracownika finansowana jest z jego środków, a więc z wynagrodzenia pracownika.

Zwrot nienależnie opłaconych składek następuje na zasadach określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Nie ulega wątpliwości, że płatnik składek zobowiązany jest zwrócić ubezpieczonemu pracownikowi sfinansowaną przez niego kwotę nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Zwrot nadpłaconych składek stanowi przychód pracownika, z tytułu stosunku pracy, który należy doliczyć do wynagrodzenia pracownika.

Zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych użyte w tej ustawie pojęcie „przychodu” oznacza przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (…) - art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przychodem pracownika, zgodnie natomiast z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zatem zwrot nadpłaty składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód pracownika.

Skoro zwrot nadpłaty składek jest przychodem pracownika z tytułu stosunku pracy, to należy go wypłacić pracownikowi, a więc dolicza się go do wynagrodzenia.

Podobne stanowisko wyraził Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Radomiu w piśmie z 16 marca 2004 roku, US-24/2170/415/4/2004, który wskazał, że: „Kwota nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, sfinansowana przez pracownika, zwrócona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych za pośrednictwem pracodawcy (płatnika składek), stanowi de facto przychód ze stosunku pracy. Stąd też kwotę zwróconych składek - bez względu na to, czy jest to zwrot składek pobranych od pracownika w ubiegłych latach podatkowych czy w bieżącym roku – pracodawca dolicza do wynagrodzenia i do pozostałych przychodów uzyskanych przez pracownika w danym miesiącu i pobiera zaliczkę na podatek dochodowy”.

W konsekwencji środki wypłacone pracownikom z tytułu wypłaconych składek z FUS wliczają się do dodatku uzupełniającego nauczycieli, o którym mowa w art. 30a Karty Nauczyciela.

Zapamiętaj!

Płatnik składek zobowiązany jest zwrócić ubezpieczonemu pracownikowi sfinansowaną przez niego kwotę nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Podstawa prawna:

• art. 30 i art. 30a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karty Nauczyciela (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 2215)
• art. 4 pkt 9, art. 16 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 266)
• art. 84, art. 95 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 1398)
• ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1426)

Joanna Swadźba
Ekspert Portalu Oświatowego
www.portaloswiatowy.pl